Dizi – Bamboe fluit

De dizi of bamboefluit is één van de meest populaire instrumenten in de traditionele Chinese muziek. De Chinese fluit wordt horizontaal gehouden, net als een Westerse fluit. In het algemeen is hij gesneden uit een enkel stuk van bamboe met een kurk omzoomd blaasgat. De buis van de fluit heeft zes vingergaten op gemeten afstanden. Het beschikt ook over een extra gat tussen het blaasgat en de vingergaten, dat wordt afgedekt door een dun membraan – rietje, waardoor de dizi een heldere, weerklinkende en lichtzoemende toon produceert. Terwijl veel wereldse culturen ook gelijksoortige fluiten hebben gesneden, heeft alleen de dizi deze unieke functie.

Een andere Chinese fluit bijvoorbeeld, vergelijkbaar met de dizi in materiaal en basisstructuur, heet de xiao. Maar de xiao wordt verticaal gespeeld. Ondanks dat deze ook van bamboe is gemaakt, ontbreekt het membraan - rietje van de dizi. Daarom heeft de xiao een veel zachtere en subtielere klankkleur.

De dizi is bekend voor zijn expressief bereik evenals voor zijn inherente etherische kwaliteit. Als de dizi met een snelle ademstoot wordt gespeeld op het middelste en hoogste bereik, geeft het de luisteraar een verheven, levendig gevoel, alsof men zweeft. Echter gespeeld in een langzamere snelheid met een zachte ademstoot, kan het iemand vreedzame en geaarde zelfinzichten geven. De dizi is ook beroemd om zijn vermogen tot het imiteren van natuurgeluiden. Het kan de akoestische omgeving van een bos zo nauwkeurig nabootsen, dat natuurlandschappen vaak levendig in de verbeelding van een luisteraar verschijnen.

Om een dergelijk rijk palet aan kleurklanken te kunnen produceren, moet een dizi speler een verscheidenheid van verschillende muzikale articulaties en geavanceerde technieken beheersen. Bijvoorbeeld, het spelen van glijdende en knallende noten, het overblazen van noten om harmonie te creëren of twee tonen in één keer te spelen, en een zeer snelle tongtechniek beheersing, kunnen een bijna onvoorstelbare serie van geluiden produceren. Deze verschillende technieken, samen met de klankkleuren, vereisen een subtiele controle van iemands mond en luchtstroom om te worden geperfectioneerd, en zijn het onderwerp van decennia ijverige oefening voordat ze worden beheerst.