De betoverende erhu van Xiaochun Qi

Van New York tot Parijs, van Tokio tot Dallas tot Stockholm en Sydney, Xiaochun Qi heeft het publiek op het randje van hun stoel gehouden, opgaand in elke noot van haar erhu. Tijdens haar korte beladen pauzes kun je een speld horen vallen.

De erhu, één van de meest populaire traditionele Chinese instrumenten, is in staat om grote tragiek over te brengen. Of het muzikale tempo nu langzaam of snel is, de erhu brengt een melancholisch geluid voort dat zowel angstaanjagend mooi als ontroerend is.

Muziek in China is zo oud als de 5.000 jaar oude beschaving en was niet zo zeer bedoeld voor amusement maar voor het zuiveren van iemands gedachten. Traditioneel geloofde men dat geluid het universum kan beïnvloeden en harmoniseren.

De twee-snarige erhu kwam voort uit deze cultuur en heeft een geschiedenis van ongeveer 4.000 jaar. De erhu is tegenwoordig één van de meest populaire en herkenbare Chinese instrumenten geworden.

Xiaochun Qi speelt bij Shen Yun Performing Art solo nummers op de erhu en wordt begeleid door een piano. Het is haar vader die haar leerde dit instrument te bespelen toen ze opgroeide in het zuiden van China.

“Toen ik zes was begon mijn vader me te leren hoe je een erhu bespeelt en iedere dag oefende hij met me. De woonruimte was zeer beperkt, dus om de buren niet lastig te vallen nam hij me mee naar een nabijgelegen park om te oefenen”, zei ze.

De begindagen van Qi’s training waren strikt. Haar vader onderwees haar in de buitenlucht, het hele jaar door, ongeacht het weer. Ze zei dat ze dacht dat hij “de wreedste vader in de wereld” was, totdat ze zijn diepe liefde voor muziek en de “ingetogen passie” erachter begon te begrijpen.

“Tijdens het oefenen waren we vaak omringd door groepen mensen die urenlang naar ons keken en aandachtig luisterden, met hun hoofden knikten op de maat van de muziek en met hun voeten tikten”, zei ze. Ik begrijp nu waarom mijn vader zo veel moeite deed om mij tot erhu artieste op te leiden – hij wilde dat ik het hart en de ziel van Chinese kunsten zou erven en muziek zou gebruiken om hoop, blijdschap en innerlijke kracht te creëren. Hij was een fantastische vader.”

Hoewel de erhu soms de twee- snarige Chinese viool wordt genoemd, wordt deze niet horizontaal maar verticaal vastgehouden op de schoot van een zittende muzikant. Het wordt gemaakt van hout met een hoge dichtheid zoals rozenhout of ebbehout en bestaat uit een kleine geluidskast bedekt met slangenhuid – traditioneel van een python – en een lange dunne nek met een kleine kromming aan het eind. Twee stalen snaren hebben de oorspronkelijke zijden snaren vervangen. De strijkstok van bamboe en wit paardenhaar is blijvend gesitueerd tussen de twee snaren.

Deze erhu heeft veel bijzondere kwaliteiten die het moeilijk maken om het instrument onder controle te krijgen. Er is geen greepplank om het juiste akkoord te vinden en de snaren worden ingeduwd maar zouden de nek niet mogen raken. Voor meer wrijving is de strijkstok met hars bewerkt zodat als deze tussen de snaren doorgaat de slangenhuid vibreert en het geluid ontstaat. Beide kanten van de strijkstok worden gebruikt om geluid te maken, echter de snaren zijn zo dicht bij elkaar geplaatst dat ze als één worden bespeeld.

Qi zegt dat oude Chinese cultuur harmonie tussen hemel en aarde en respect voor leven en natuur uitdroeg – waarden die worden weerspiegeld in de voorstellingen van Shen Yun. Ze ziet haar werk als een eerbetoon aan Chinezen die een gelijksoortige passie als die van haar vader delen.

“Ik sta hier vandaag op het podium door mijn vaders toewijding aan wat hij als zijn levensmissie beschouwde: de essentie en schoonheid van traditionele Chinese cultuur voor de komende generaties behouden.”

Opmerking: dit artikel is bewerkt en ingekort voor de website.