Shen Yun dansers strijden mee in internationaal evenement
Een lage muzieknoot rolt door het publiek als een eenzame figuur op het podium verschijnt. Een korte aanloop en hij stijgt op. De tijd staat stil als hij een pose aanneemt, hangend in de lucht. Zijn gezicht getuigt niet van de inspanning die het moet hebben gekost. In plaats daarvan geeft hij een triomfantelijke glimlach. Een elegante spiraal naar de grond en het publiek snakt onwillekeurig naar adem. Niemand hoort hem landen. Hij landt gewoon en draait in een andere houding en wanneer hij zijn overwinning met een buiging uitroept, barst het publiek uit in een zee van applaus.
De aankomende New Tang Dynasty TV Internationale klassieke Chinese danscompetitie, gehouden op 7-10 september 2023 in het Performing Arts Center in Purchase, NY, laat een van de oudste en meest expressieve kunstvormen ter wereld zien. Veel rijzende sterren van Shen Yun zullen deel uitmaken van de kandidaten.
Millennia in één beweging
Danscompetities van verschillende soorten zijn niets nieuws. Enkele van de meest bekende zijn wereldwijde balletcompetities zoals de Prix de Lausanne en de USA International Ballet Competition.
De wortels van het ballet gaan vaak terug tot het hof van koning Lodewijk XIV in de 17e eeuw, maar de precieze wortels van de klassieke Chinese dans zijn iets moeilijker te traceren en gaan duizenden jaren terug. En terwijl dans zich in het Westen verspreidde in de vorm van academies en instituten, volgde het Oosten een meer informele aanpak - een leerlingstelsel was de meest voorkomende vorm, dansgroepen waren er genoeg en elke groep had zijn eigen stijl.
In de afgelopen decennia hebben Chinese dansgezelschappen verschillende variaties van klassieke Chinese dans uitgevoerd, maar ze hebben er vaak ballet, moderne en andere dansvormen doorheen gemengd. Pas met de komst van Shen Yun Performing Arts in 2006 werd klassieke Chinese dans in zijn puurste vorm op grote schaal aan de wereld gepresenteerd.
Een strijd voor de toekomst
Deze wedstrijd wordt voor de tiende keer georganiseerd door New Tang Dynasty Television. Het in New York gevestigde station lanceerde de competitie in 2007 als onderdeel van een reeks internationale toernooien - waaronder traditionele Chinese mode, vechtsporten, schilderen, zingen, koken en nog veel meer.
Wat deze competities gemeen hebben, is de gedeelde missie om traditionele cultuur en kunst te behouden en nieuw leven in te blazen - ondanks een massale poging om deze cultuur en kunst te decimeren.
De afgelopen zeventig plus jaar heeft de Chinese Communistische Partij (CCP), vaak door middel van gewelddadige politieke campagnes, het culturele erfgoed van het land vernietigd. Of het nu was toen ze voor het eerst aan de macht kwam in 1949, de Culturele Revolutie van de jaren '60 en '70, of zelfs nu nog met de vervolging van beoefenaars van Falun Gong, de CCP heeft systematisch een eens zo prachtige beschaving met een geschiedenis van vijfduizend jaar ontworteld.
Deze internationale danswedstrijd laat niet alleen een oude kunstvorm zien, maar brengt door de verhalen die op het podium worden opgevoerd ook oude legendes en deugden weer tot leven.
Wat kunt u verwachten?
De competitie volgt een eenvoudige vorm. Elke danser wordt beoordeeld op een optreden in twee delen: een technisch stuk en een verhalende dans. In verschillende rondes worden de deelnemers uitgesorteerd om de echte gouden, zilveren en bronzen medaillewinnaars van het jaar te ontdekken.
Techniek
Klassieke Chinese dans wordt vaak verdeeld in drie delen; shen-yun, oftewel houding; shen-fa, oftewel bewegingen en poses; en ji-qiao, oftewel technische bewegingen.
Shen-yun, niet te verwarren met onze bedrijfsnaam Shen Yun (het eerste woord betekent iets anders, het tweede hetzelfde), is als het gevoel achter elke beweging.
Volgens William Li, een volleerd danser, leraar en jurylid van deze competitie, is shen-yun een direct product van iemands opvoeding, cultuur en levenservaringen.
"In de kern is het een heel eenvoudige en eerlijke reflectie van de danser als persoon," zegt hij. "Daarom is het ook een van de moeilijkste aspecten van klassieke Chinese dans om te leren."
Voor niet-Chinezen is het moeilijk, maar niet onmogelijk, om een authentieke Chinese stijl in hun bewegingen te krijgen, zoals eerdere deelnemers hebben bewezen.
Shen-fa is een meer fysiek concept, waarbij het gaat om de beheersing van elke beweging en houding van klassieke Chinese dans.
Technische bewegingen zijn misschien wel het makkelijkst uit te leggen en te waarderen. Dit zijn de dynamische en vaak explosieve bewegingen die sprongen, spins, salto's, tuimel- en controletechnieken omvatten.
De technische bewegingen voegen smaak en spanning toe aan elke dansroutine en bevatten een breed scala aan luchttechnieken. In feite komen veel van de bewegingen die nu geassocieerd worden met gymnastiek of acrobatiek oorspronkelijk uit de klassieke Chinese dans. Als je de dansers op het podium ziet rondvliegen, wordt de correlatie duidelijk.
De controletechnieken behoren volgens de dansers tot de moeilijkste bewegingen, maar in combinatie met de ongelooflijke flexibiliteit zorgen ze voor een indrukwekkend schouwspel.
Verhaal
Meesterlijk uitgevoerde technische bewegingen zijn ongetwijfeld een lust voor het oog, maar voor velen is de verhalende dans de hoofdattractie. Het is ook een groot deel van de missie van de danscompetitie, want in dit segment worden verhalen uit de traditionele Chinese cultuur uitgebeeld.
Deelnemers moeten een dans uitvoeren met een verhaal, moraal of emotie als basis. Onverschrokken generaals, vastberaden geleerden of zelfs zwervers met heimwee betreden het podium in deze competitie.
"Voor een verhalende dans is je artistieke expressie en hoe je deze personages uitbeeldt echt belangrijk", legt Li uit. Als jurylid kijkt Li niet alleen naar de nauwkeurigheid van de bewegingen, maar ook naar de geestdrift.
De verhalen, afkomstig uit de epische kronieken van de Chinese geschiedenis en literatuur, bevatten stuk voor stuk diepgaande lessen. Dit waren precies het soort lessen en deugden die de Chinese cultuur duizenden jaren verbonden en die de CCP heeft proberen te vernietigen. Door het verhaal van de geschiedenis te veranderen en de verhalen van China's grote helden te veranderen, heeft de CCP in wezen de cultuur van haar betekenis beroofd.
Maar als je teruggaat naar de oorspronkelijke verhalen, zie je al snel dat achter elk historisch figuur een principe schuilging dat doorschemerde in hun daden. Van loyaliteit en moed tot ouderlijk respect en opoffering, zijn het deze deugden en de personages die ze uitdragen die de deelnemers proberen uit te beelden.
"Je moet het personage echt belichamen", zegt Li. "Je moet een connectie maken met het publiek en ze raken."
De 'essentie'
Chad Chen is een huidige eerste solist bij Shen Yun en drievoudig gouden medaillewinnaar in de competitie. “In termen van techniek”, zegt hij, “is wat hij beoordeelt niet alleen hoe hoog iemand springt of hoe goed het acteerwerk is, maar de uitbeelding van de traditionele cultuur.”
"De echte essentie van klassieke Chinese dans zit in hoe we bewegen en hoe we de bewegingen gebruiken om de cultuur uit te drukken", zegt hij.
Chen zegt dat er geen grenzen zijn aan wat je kunt uitdrukken door middel van dans. "Er zit vijfduizend jaar cultuur achter", zegt hij, "en de mogelijkheden voor groei en prestatie zijn grenzeloos."
Door middel van deze competitie willen dansers hun vaardigheden verbeteren, zien hoe ze zich meten met de besten, van elkaar leren en een cultuur delen die ooit op het punt van uitsterven stond.
"Jullie komen hier niet alleen om mee te doen aan wedstrijden", zegt jurylid Li. "Wat jullie op het podium laten zien is iets met eeuwenoude wortels. Er zit veel wijsheid en waarden in de traditionele Chinese cultuur waar we vandaag de dag van kunnen leren."