Mijn top vijf Chinese trommel dansen
Meer dan 5.000 jaar geleden vond er een legendarisch gevecht plaats tussen de grootse Gele Keizer en zijn rivaal, stamhoofd Chiyou – een Oorlogs god met een bronzen hoofd en ijzeren ledematen die rotsen at als ontbijt. Geholpen door de Godinnen van de Negen Hemelen, maakte de Gele Keizer 80 enorme oorlogstrommels van de huid van het één-benige beest, “Kui”. Het moraal van zijn leger groeide door daverende trommelslagen die tegelijk de wil van de vijand braken. Het was een doorslaggevende overwinning voor de Huaxia stam en tot de dag van vandaag beschouwen Chinezen zich overal nog altijd als zonen en dochters van Huaxia – nazaten van de grootse Gele Keizer….
Wat betreft de nazaten van de trommel, die zijn er tegenwoordig in allerlei vormen en maten. De kleinste trommels kunnen gekocht worden in Chinatown en met één hand worden geschud, terwijl de grotere zo groot zijn dat danslegende Huang Doudou er een volledige cirkel vlindertrappen op kan voltooien.
Tijdens het opvoeren van de jaarlijks vernieuwde Shen Yun programma’s, hebben we door de jaren heen een aardig aantal nummers met trommels gehad. Stop even en kijk hoeveel je je er kan herinneren. Zeven? Acht? (Ik ben ergens bij elf.)
Hieronder staan 5 van mijn favoriete trommel dansen, in volgorde van toenemende overweldiging:
5 - Ansai Drummers
Choreografie door: Yungchia Chen
Seizoen: 2010
Trommel: Zandloper-vorm heup-trommels
In de “wieg van Chinese beschaving” blazen ruwe winden over het Loess Plateau in het noordwesten van China. Met het naderende verre geluid van een suona doemt op de vlakte ook een wolk gele stof op. Binnenin bevinden zich wild dansende drummers die stof in de lucht schoppen en tegelijkertijd hun hoofd schudden alsof het een feest is. Het zijn boeren.
China is sinds de tijd van de Gele Keizer een grootmacht op landbouwgebied geweest. De Song dynastie produceerde ten tijde van haar economische hoogtepunt een kwart van ’s werelds gewassen. Boeren speelden daadwerkelijk een belangrijke rol in China.
En net zoals de kleur van de aarde die in China’s verschillende regio’s varieert, hebben de boeren die op deze gronden opgroeiden, allemaal hun eigen karakteristieke stijlen van dansen ontwikkeld. Deze stijlen zijn zeer moeilijk op juiste wijze na te bootsen…tenzij je één met hen wordt. Sommigen zullen ze als eenvoudig, onderontwikkeld of boers zien, maar in hun zorgeloze bewegingen en eenvoudige maar hartelijke lach, kunnen we wellicht een glimp ontwaren van de ware geest van de Chinezen. “Houding” (Yun) komt vanuit de botten en dat vormt de schoonheid van het geheel.
Dus in seizoen 2010, bonden we trommels aan onze buikspieren, deden bandana’s om onze hoofden en deden onzichtbare stof opstuiven op het podium in een nummer met de naam “Ansai Drummers”.
Alles wat ik er nu nog van kan herinneren zijn de kenmerkende hoofdbewegingen van de boeren en – hoe zou ik het kunnen vergeten – de 100m sprints op en neer over het podium. “Adembenemende choreografie”, zoals ze zeggen.
Wat ik van deze dans heb geleerd? Dat het niet makkelijk is om boer te zijn.
4 - Drakenbron drummers
Choreografie door: Yungchia Chen
Seizoen: 2009
Trommel: Achthoekige hand-trommel
Wanneer Moeder Natuur een overvloedige oogst schenkt, grijpen boeren in de provincie Shangdong hun best betaalbare instrument en gaan het vieren door het dansen van de Guzi Yangge.
Boeren zijn, zoals we weten, nuchtere mensen die met twee benen op de grond staan. En hun dansbewegingen komen uit het alledaagse leven, vaak met grappige namen (zie "Chinese Volksdans: Het Rijst Spruit Lied"). In Guzi Yangge hebben we titels als “Vliegende Trommel”, “Graan Molen”, “Yang Familietempel” en zeer levendig, “Grizzlybeer Schuddende Vacht”.
Gedurende een uitvoering aan het begin van de 2009 tournee, midden in “Grizzlybeer Schuddende Vacht” op het podium van Atlanta, viel me een Afrikaans-Amerikaanse toeschouwer op in de vierde rij. Ze stuiterde op en neer op haar stoel en schudde haar hoofd mee met ons. Ze ging op in de muziek alsof het RnB was – zie je het voor je?
Wat een gezicht! Ik vergat bijna mijn volgende beweging.
Het was een genot te zien dat onze Chinese dans deze specifieke toeschouwer echt had “bewogen”. Wat ik leerde? Waardering van dans kent geen culturele grenzen.
3
- Een tijdperk begint
Choreografie door: Yungchia Chen
Seizoen: 2012
Trommel: Oorlogstrommels op karren
“Een tijdperk begint” opende de show in 2012 met het onthullen van een grootse oorlog scene tussen hemelse krijgers en demonen– mogelijk de meest coole opening ooit.
Deze keer, duwden de dames de trommels over het podium, speelden zij krachtige ritmes en voerden een ruime formatieverandering uit, terwijl de heren de immens moeilijke taak op zich namen om…trommelstokken rond te draaien.
Mijn favoriete moment van deze dans: Koning Boeddha treft de gigantische Rode Draak met een flits van hemelse bliksem – tegelijk het deel dat ik ironisch genoeg nooit kon zien, vanuit de hoek waar ik stond.
Mijn niet-zo-favoriete deel: Snel-omkleden in totale duisternis van hemelse soldaat naar bestuurder aan het keizerlijk hof in minder dan 30 seconden…meer dan 100 keer!
2
- Hofdrummers van de Tang Dynastie
Choreografie door: Michelle Ren
Seizoen: 2008 en 2011 “Beste van Shen Yun”
Trommel: Platte heup-trommel, genaamd Tang-trommel
Zoals je ondertussen waarschijnlijk hebt opgemerkt, heeft onze choreograaf dhr. Chen een soort obsessie met trommels. Dus toen er eindelijk een trommeldans was die hij niet choreografeerde, moest hij wel op een poster verschijnen.
Ieder theater waar we in 2009 optraden had deze poster aan de muur hangen als een Chinese Mona Lisa. Die stralende blik in zijn ogen – het dwingt gewoon… pure mannelijke schoonheid af.
Toen ik voor het eerst deze dans in London’s Royal Festival Hall zag in 2008, werd ik overweldigd door diezelfde mannelijke schoonheid. Ik had nooit geweten dat een man kon dansen zoals die macho-mannen dansten op het podium. Oh! En het schudden van de schouders- het meest mannelijke dat ik ooit zag!
Terwijl ik totaal gehypnotiseerd raakte door de krachtige trommelritmes en heldhaftige bewegingen van de mannen, begon mijn hoofd synchroon met hun mee te schudden. Ik had het niet eens door, tot de persoon voor me hetzelfde begon te doen. Ik geef toe dat ik op die dag net zo bewogen raakte als die Afrikaans-Amerikaanse dame in Atlanta.
Na drie jaar later met Shen Yun mee te doen, had ik het geluk uitgekozen te zijn voor de speciale productie “Beste van Shen Yun” en voerde Hof Drummers van de Tang dynastie op in het Lincoln Centre en Kennedy Centre staande naast die macho-mannen.
Wat heb ik geleerd? Hoe een MAN te zijn.
En mijn favoriete trommeldans aller tijden is (tromgeroffel aub)…
1:
Overwinningstrommels
Choreografie door: D.F. and Michelle Ren
Seizoen: 2008
Trommel: Oorlogstrommels en staande trommels
Dit is een dans die je live moet meemaken. Je kan gewoonweg niet dezelfde ervaring krijgen door het zien van een opname. Je moet in dezelfde akoestische ruimte aanwezig zijn als 22 donderende drums om die galmende dreunen diep in je borst te voelen resoneren.
Tijdens de laatste Shen Yun show die ik zag voordat ik me bij Shen Yun voegde, had ik betaald voor een normale stoel. Maar toen het gordijn omhoog vloog voor dit laatste nummer, leek het te zijn veranderd in een stoel van een 3D bioscoop, compleet met gesynchroniseerde trillingen en stereo geluid rondom.
De massieve trommels en oorlogsformaties op het podium waren op zich al een ontzagwekkend gezicht. Tegelijkertijd verdronk ik in golven van geluid die overal vandaan kwamen. Zulke sterke energie straalde van het podium af. Ik was meer dan geïnspireerd; ik was lichamelijk door elkaar geschud.
Vergeleken met de huidige Shen Yun standaard kan Overwinningstrommels een beetje gewoontjes lijken op het gebied van muziek en bewegingen. Maar het ging niet over de compositie of choreografie. De dans was eenvoudig en krachtig en raakte al de juiste snaren. Alles viel op zijn plaats. De trommel was teruggebracht naar zijn, door de hemel ingegeven wortels bij de Gele Keizer, en ik werd herinnerd aan de mijne.
Op dat moment leerde ik iets dat niet helder beschreven kan worden, iets over de kracht van de trommel en iets over de uiteindelijke overwinning van traditionele cultuur. Op dat moment denk ik dat ik leerde wat het betekent om Chinees te zijn.
Een maand later deed ik auditie bij Shen Yun. De rest is geschiedenis.
BONUS
Of het nu toeval is of gewoon stilzwijgende traditie , we hebben tot nu nog geen seizoen gehad zonder trommels. Gedurende de laatste tournee van 2013 hadden we geen trommels als rekwisieten…MAAR hadden we nog steeds een trommel in een dans.
Tip: Het was niet in de orkestbak, het was niet op het podium, en was nogal moeilijk om te missen. Enig idee?
En houd het komende seizoen je ogen en oren open voor de Chinese trommel!
Mijn top vijf Chinese trommel dansen
15 januari 2014
