3 Chinese feestdagen die je niet mag missen dit seizoen

3 Chinese Feestdagen die je dit seizoen echt niet mag missen

Het naderen van het einde van het jaar is een geschikte tijd voor feestdagen in de V.S. Er is meer dan genoeg gezond plezier en eten om naar uit te kijken met Halloween, Thanksgiving, en Kerstmis om de hoek. Maar als je terug in de tijd zou kunnen reizen, zou je zien dat Chinezen traditioneel gezien ook van hun deel aan festivals genoten. Dus mocht ‘trick-or-treat’ of gevulde kalkoen je ooit gaan vervelen, waarom dan niet voor de lol een van die feestdagen proberen?

Noot: Aangezien Chinese feestdagen de maankalender volgen, veranderen de precieze data ieder jaar – dus werk je kalenders jaarlijks bij!

1. Dubbel Zeven Festival (13  augustus 2013 – 7de dag van de 7de maanmaand)

Verhaal en Oorsprong:

Ook bekend als de Verjaardag van de Zevende Zus, het ekster feest, of de geliefden feestdag.

Er was eens volksverhaal. Een jonge koeherder liep een wever fee meisje tegen het lijf, de zevende dochter van een godin, die de aarde bezocht. Ze werden verliefd en trouwden, maar zonder vooraf hun zege van de hemel te verkrijgen. Toen de Godin van de Hemel hier achter kwam, was ze furieus en dwong ze het wever meisje haar man te verlaten. 

    

De verlaten koeherder was verloren en wist niet wat te doen. Gelukkig bood zijn trouwe os zijn huid aan, zodat hij die kon dragen en zo kon opstijgen naar de Hemel om zijn vrouw te vinden. Dit deed hij en hij was aardig op weg haar te bereiken toen de Godin van de Hemel weer roet in het eten gooide. Ze gebruikte haar haarspeld om een brede rivier in de hemel te kerven – welk we nu de Melkweg noemen – om de geliefden voorgoed te scheiden. De eenzame koeherder werd gedwongen om op banken te zitten en zijn geliefde te zien weven op haar weefgetouw. (In één versie van het verhaal, was het werk van het fee meisje kleurrijke wolken voor de Hemel te weven.)

Gelukkig heeft dit verhaal een (enigszins) goede afloop:  Door de situatie van de geliefden raakten de eksters van de wereld bevangen van medelijden. Eenmaal per jaar, op de 7de dag van de 7de maand, vliegen de eksters gezamenlijk en maken ze een brug over de hemelse rivier zodat man en vrouw herenigd kunnen worden. Vanuit de traditie verwachten mensen regen op deze dag, als een gevolg van tranen van het herenigde koppel.

Hoe te Vieren:

Dit is de oosterse variant van Valentijnsdag, dus koppels kunnen veel bloemen, cadeaus en trouwerijen verwachten. Traditioneel maken vrijgezelle of pas getrouwde vrouwen offers van fruit, bloemen, thee en gezichtspoeder aan de koeherder en het wever meisje. Als er bij jou in de buurt een wijnstok is, ga er dan eens  ’s nachts onder staan, volgens de legende kan je de koeherder en het wever meisje daar horen praten.

Bonuspunten:

-De Koeherder en het wever Meisje zijn geïnspireerd door respectievelijk de sterren Altair en Vega. Probeer deze te vinden aan de hemel in de late zomer.

-Als je ze gevonden hebt, kijk dan uit naar de ster Deneb, naar verluidt is dit de fee chaperonne die de twee geliefden in de gaten houdt als ze elkaar ontmoeten.

2. Midden van de Herfst Viering (19 september, 2013: de 15de dag van de 8ste maanmaand)

Verhaal en Oorsprong:

Geïnspireerd door het volksverhaal van Houyi en Chang’E. Toen Houyi negen verschroeiende zonnen vanuit de hemel neerschoot, was de Jade Keizer furieus want die zonnen waren zijn negen zonen (stel je voor!) . De Jade Keizer verbande Houyi met zijn vrouw Chang’E naar de aarde om als stervelingen te leven. Een lang verhaal kort gemaakt, Houyi vond wat onsterfelijkheids elixer, Chang’E werd ongeduldig en dronk de hele fles op en vloog uiteindelijk naar de maan (ruim een paar millennia voor Neil Armstrong). Gunstig genoeg was er ter plaatse een groots paleis op de maan en een schattig jade konijn om haar gezelschap te houden, buiten dit was ze bitter eenzaam. 

Eén versie vertelt dat Houyi haar halfweg naar de hemel volgde maar sterke winden tegenkwam die hem terug naar de Aarde drongen. Hij bouwde als alternatief een paleis voor zichzelf onder de zon en ontmoette Chang’E eenmaal per jaar gedurende de Midden van de Herfst Viering (laten we hopen dat de wind ging liggen bij die gelegenheden!).

Een ander verhaal stelt dat het festival eigenlijk geïnspireerd is door een opstand tegen de Mongoolse leiders in de Yuan Dynastie (1280-1368). Gedurende die tijd waren samenscholingen verboden om potentiele opstanden te voorkomen. Echter, een adviseur van de rebellen, Liu Bowen, merkte dat Mongolen nooit maan cakejes aten. Hij sleutelde een plan in elkaar om toestemming te verkrijgen duizenden maan cakejes onder Chinese inwoners van de stad te verdelen tijdens de nacht van de Midden van de Herfst Viering, ogenschijnlijk om het lange leven van de keizer te vieren.

In werkelijkheid was ieder maancakeje voorzien van een boodschap die luidde: “Dood de Mongolen op de 15de dag van de 8ste maanmaand!” Dus op die nacht, wierp een gecoördineerde aanval de regering omver en vestigde de Ming Dynastie (1368-1644) onder leiding van rebelleider Zhu Yuanzhang. Sindsdien hebben maan cakejes de status van nationale snack voor het festival verworven.

Hoe te vieren:

    

Dit is het grootste feest in het Chinese herfstseizoen, wanneer de maan het grootst en rondst is en families samenkomen in Thanksgiving stijl. Vervang simpelweg de kalkoen met maan cakejes, steek wat lantaarns en vuurwerk aan en geniet van de tijd met familie. Als de hemel helder is, is naar de maan kijken verplicht.

Een maan cakeje is een dik traditioneel Chinees gebakje, gebruikelijk rond of vierkant van vorm, aangeboden onder vrienden en familie op de dag van het festival. Kenmerkende vullingen zijn zoet of zout, variërend van rode bonen en lotus bonen pasta tot gezouten eenden eierdooiers met vlees. Populaire variaties zijn groene thee en taro. Traditionele maan cakejes zijn versierd met Chinese karakters voor een lang leven of voor harmonie, verschillende ontwerpen zoals Chang’E en konijnen of de naam van de vulling.

Bonuspunten:

-Om zelf maan cakejes te maken.

-Laat wat presentjes met wierook buiten staan voor Chang’E en haar konijn op de maan.

3. Dubbel negen festival (13 oktober, 2013: de 9de dag van de 9de maanmaand)

Verhaal en Oorsprong:

De I Tsjing beschouwde het getal negen als een yang getal binnen de theorie van yin en yang, en de 9de dag van de 9de maanmaand was een mogelijk gevaarlijke datum vanwege een overschot aan yangenergie.

Verscheidene bronnen traceren dit feest terug naar het verhaal van Huan Jing, een man die overtuigd was dat er een dodelijke epidemie zou komen op de 9de dag van de 9de maanmaand. Om een ramp te voorkomen, vertelde hij zijn familieleden een heuvel te beklimmen met twijgjes Zhuyu (kornoeljeboom) en Chrysantenwijn te drinken. 

Kornoeljeboom (Cornus officinalis om precies te zijn), met zijn sterke geur, zou volgens zeggen kwade geesten verdrijven: Chrysantenbloesem bevorderde een lang leven. Beide planten zouden reinigende kwaliteiten en de gave tot genezen bezitten. 

De familie gehoorzaamde en keerde niet terug naar het dorp tot de avond viel, toen ze al hun vee dood aantroffen. Huan Jing leerde van zijn leraar, een cultiverende Taoist, dat de dieren waren gestorven in plaats van zijn familie.

Hoe te vieren:

Voor een authentieke Dubbel Negen ervaring vandaag de dag, neem wat Chrysantenthee (of wijn, al naar gelang je voorkeur), stop een twijgje kornoeljeboom in je haar en beklim de dichtstbijzijnde berg. Als er geen berg in de buurt is, eet dan wat rijstcakejes  - het Chinese karakter voor cake, gao is een homofoon voor hoogte.

Bonuspunten:

-Leer gedichten te reciteren in het Chinees over chrysanten. “Dubbel Negen, Mijn Shandong Broeders Missend” van Wang Wei is een klassieker en slecht vijf regels lang.

Als je het mij vraagt, wisten ze vroeger wel hoe ze zich moesten vermaken! Met gebak en bloementhee, sterren staren en naar de maan kijken, brachten Chinese feestdagen het mythische en poëtische samen met vrolijke vieringen waarvan iedereen kon genieten.