Uitgelicht: Interview met eerste soliste Elsie Shi

Het eerste wat Elsie Shi fascineerde aan klassieke Chinese dans waren de luchtsprongen - de manier waarop de dansers eruit zagen alsof ze vlogen, de manier waarop ze zich door de lucht voelde tuimelen. Ze probeerde de uitvoering zo lang mogelijk te rekken, zo lang mogelijk in de lucht te blijven, voordat ze de grond weer raakte.

"Destijds wilde ik leren turnen, maar daar was ik te oud voor", zei Shi in een interview. Toen ze ongeveer 10 jaar oud was, was Shi misschien te oud om met turnen te beginnen, maar haar school had een buitenschools klassiek Chinees dansprogramma waar ze aan mee kon doen. En dat leidde tot de ontdekking van wat ze nu als een missie beschouwt.

Sinds 2013 danst Shi bij Shen Yun Performing Arts, het klassieke Chinese dansgezelschap dat een wereldwijd fenomeen is geworden. Shen Yun heeft de voorheen weinig bekende kunst van de klassieke Chinese dans nieuw leven ingeblazen, een vorm met duizenden jaren geschiedenis in zijn gelederen, en is wereldwijd de vaandeldrager geworden voor het artistieke kaliber van de dans. Al op jonge leeftijd begon Shi met klassieke Chinese dans als een hobby, en dat werd al snel een aspiratie, voordat ze haar droom realiseerde en toetrad tot het beste klassieke Chinese dansgezelschap ter wereld. Shi is nu een prijswinnende artieste, die de Gold Award mee naar huis nam tijdens de 2016 NTD Internationale klassieke Chinese danscompetitie, en wil haar gave gebruiken om iets terug te geven."

"Ik wil de prachtige en de zeer grootse 5.000 jaar Chinese geschiedenis presenteren, en klassieke Chinese dans - de unieke kant van deze dansvorm en de schoonheid erachter - uitdrukken voor het publiek", zei Shi.

    

Expressie

Door haar dansvoorstellingen realiseerde ze zich dat de dansvorm niet alleen bestond uit technische genialiteit en zwaartekracht tartende luchtsprongen - dat was slechts het middel om innerlijke betekenis uit te drukken - maar dat het bij klassieke Chinese dans allemaal om de innerlijke betekenis gaat.

"Het is echt anders dan andere dansvormen", zei Shi. "Je voelt echt het verschil."

Als je eenmaal dat unieke gevoel van klassieke Chinese dans te pakken hebt, legt ze uit, begin je het te begrijpen. De vorm zelf is het hoogtepunt van 5.000 jaar beschaving, en volledig in staat om de traditionele cultuur en waarden van deze oude beschaving tot uitdrukking te brengen.

Het staat bekend om zijn expressieve vorm, waardoor het perfect is voor het vertellen van verhalen. Een typisch Shen Yun programma bevat verschillende verhalende dansen, die mythen en legenden uit de Chinese geschiedenis vertellen, maar ook af en toe een hedendaags verhaal.

Om een voorbeeld te geven van de gelaagde expressie waartoe de dans in staat is, beschreef Shi een rol die ze een paar jaar geleden op zich had genomen. In een vignet uit een aflevering van het avontuur "Reis naar het Westen", stuit een vrolijke groep reizigers op een koninginnenrijk. Het personage van Shi was de koningin - die een edel voorkomen en een verfijnd, elegant gelaat moest hebben - en die in de loop van het verhaal bezeten raakte door de geest van een schorpioen.

"En dan is het een heel ander gevoel. Er zijn vergelijkbare bewegingen, maar je kunt ze niet op de gebruikelijke manier doen. In plaats daarvan is het heel gek en gemeen", zei Shi. Daarna moest ze terugschakelen van de schorpioen naar de majestueuze koningin. Het effect moest onmiddellijk duidelijk zijn voor het publiek; om de prestatie neer te zetten moest ze "heel helder zijn in haar hoofd", zei ze.

De focus op duidelijkheid en aandacht voor detail zit in de cultuur van het gezelschap waar Shi deel van uitmaakt. Alle artiesten, zei ze, zijn gericht op verbetering, elke dag, elk moment.

    

Waarheid door kunst

Shi zegt dat haar eerste ontmoeting met Shen Yun heel interessant was. Iemand was naar haar studiecentrum in Taiwan gekomen om een presentatie te geven over klassieke Chinese dans en Shen Yun. En zo leerden Shi en haar moeder (een lerares op Shi's studieplaats in die tijd) over een studiecentrum in Taiwan dat zich richtte op de kunsten met een specialisatie in klassieke Chinese dans.

Tijdens die eerste ontmoeting leerde Shi ook over Falun Gong.

Het is een spirituele praktijk die zelf-cultivatie en het volgen van de principes waarachtigheid, mededogen en verdraagzaamheid omvat, evenals meditatieoefeningen. Mensen over de hele wereld kennen deze praktijk uit het nieuws dat het sinds 1999 door het communistische regime in China wordt vervolgd. Veel van de artiesten van Shen Yun beoefenen zelf Falun Gong, en er is soms een verhalende dans die zich afspeelt in het hedendaagse China en die de vervolging aansnijdt.

Voor Shi is kunst een waardevol middel om de waarheid met een breed publiek te delen, en ze is dankbaar dat ze haar gave kan gebruiken om deze kwestie een stem te geven. Haar gevoel werd nog sterker toen ze hoorde dat sommige toeschouwers uit China kwamen, waar dergelijke waarheidsgetrouwe informatie wordt gecensureerd. Waar ter wereld ze ook komt, en wat voor publiek er ook in het theater zit, de ontvangst is altijd hartelijk.

"Ik voel me zeer vereerd, zo veel dat het moeilijk is om uit te drukken", zei Shi. Dit, en het uitdrukken van de schoonheid van klassieke Chinese dans, zijn de belangrijkste dingen voor Shi als Shen Yun danser.

Tussen het toneel en het publiek

Deel uitmaken van het gezelschap is anders dan al het andere, zei Shi. Waar anders kun je elk seizoen over de hele wereld toeren en miljoenen mensen zoiets moois brengen?

"Je krijgt zoveel verschillende culturen te zien, en elk land is anders met verschillende volkeren", zei Shi. De culturen kunnen heel verschillend zijn, legde ze uit. Soms klappen en juichen mensen als er iets bijzonder spetterends gebeurt op het podium. Soms wordt het als onbeleefd beschouwd om dat te doen, maar het publiek is altijd warm en enthousiast. Ze is dankbaar om te horen hoe geïnspireerd en opgetogen de publieksleden zijn, en het is duidelijk geworden dat Shen Yun veel meer is dan alleen maar entertainment.

"Het is ook een cultureel leerevenement", zei Shi. Net zoals zijzelf nieuwe culturen leert kennen in elke nieuwe stad die ze bezoekt, maakt het publiek kennis met de traditionele Chinese cultuur, de schoonheid van de klassieke Chinese dans en de waarheid over het verleden en het heden van China.

En als je bij het zien van de prachtige dansen en sensationele luchtsprongen net als Shi ooit een poging wilt wagen om het te leren, dan moedigt Shi je van harte aan om het te proberen. "Waarom zou je het niet eens proberen!" zegt ze.